Cong ty Cong Nghe Tin hoc Nha truong http://www.schoolnet.vn

Mô hình bài giảng Toán trong phần mềm DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5
23/11/2008

Bùi Việt Hà, công ty công nghệ Tin học Nhà trường

Bộ phần mềm DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5 do Công ty công nghệ Tin học Nhà trường mới phát hành đã đưa ra một mô hình mới: bài giảng TOÁN. HỌC - DẠY theo bài học là chức năng hoàn toàn mới của bộ phần mềm này. Lần đầu tiên phần mềm đã mô phỏng chi tiết toàn bộ tất cả các bài học theo từng tiết của sách giáo khoa môn Toán. Việc mô phỏng các bài học của SGK được mô tả thông qua các "bài giảng điện tử" mà bài viết này muốn đề cập chi tiết hơn đến bạn đọc.


Các khái niệm chính

Qui trình đi đến mô hình bài giảng Toán trong phần mềm DẠY TOÁN được xây dựng dựa trên nhiều khái niệm được mô tả trong sơ đồ sau:

1. Ma trận kiến thức là bảng tập hợp các chủ đề kiến thức chính của môn học. Thông thường mô hình bảng Ma trận kiến thức được thiết kế theo mô hình cây thông tin. Tùy thuộc vào mô hình kiến thức cụ thể của từng môn học, tùy thuộc vào người thiết kế mà Ma trận kiến thức này có khuôn dạng cụ thể khác nhau.

Ví dụ đối với môn Toán bậc tiểu học, ma trận kiến thức có thể hiện như các bài học trong sách giáo khoa. Các bài học này được chia thành các nhóm phân loại theo từng Lớp, Chương và các mục chủ đề con.

Dưới đây là một hình ảnh khác của Ma trận kiến thức cho môn Toán bậc Tiểu học. Trong mô hình này các chủ đề kiến thức được phân theo các mức < Nhóm chủ đề > - Lớp - < Chủ đề tiêu đề >.


2. Bộ dữ liệu cho dạng toán là các thông số đầu vào, thông thường là các giá trị số được dùng trong kiểu, bài tập cụ thể tương ứng với chủ đề kiến thức nào đó. Tùy thuộc vào chủ đề kiến thức và dạng toán cụ thể mà bộ dữ liệu đầu vào này sẽ rất đa dạng và khác nhau.

Bảng sau cho ta hình dung một số kiểu dữ liệu đầu vào cụ thể của các dạng toán khác nhau trong chương trình môn Toán bậc tiểu học.

Các bộ dữ liệu đầu vào cho các dạng toán đều có 2 kiểu nhập liệu:

- Người dùng nhập trực tiếp.

- Phần mềm tự động sinh ngẫu nhiên dữ liệu. Để thực hiện được việc này cần thiết lập các thuật toán sinh dữ liệu tự động tương ứng. Vì số lượng các dạng toán và chủ đề kiến thức rất lớn trong chương trình môn Toán tiểu học nên nếu đặt vấn đề sinh tự động dữ liệu thì công việc sẽ rất lớn và rất phức tạp.

3. Mô phỏng kiến thức trên máy tính là một trong các công việc quan trọng nhất của phần mềm khi muốn tin học hóa việc học và dạy trên máy tính.

Với mỗi chủ đề kiến thức có thể có nhiều kiểu mô phỏng, minh họa khác nhau trên máy tính. Sau đây là một vài ví dụ cho việc đa dạng hóa sự mô phỏng kiến thức trên máy tính.

Như vậy việc mô phỏng việc học và dạy Toán trên máy tính được mô phỏng thông qua 3 khái niệm quan trọng là Kiến thức - Dữ liệu - Mô phỏng. Các đối tượng này có quan hệ chặt chẽ với nhau và kết hợp lại thành những HOẠT ĐỘNG DẠY & HỌC.

4. Hoạt động Dạy & Học là một tổ hợp kết nối giữa 3 khái niệm cơ bản đã trình bày ở trên là Kiến thức + Dữ liệu (input) và Mô phỏng.

Trên thực tế một hoạt động dạy và học có thể sẽ không hoàn toàn tuân theo công thức đã nêu trên, có thể sẽ bao gồm nhiều kiểu thông tin dữ liệu và kiến thức. Tuy nhiên mô hình "3 đối tượng" đã nêu trên sẽ áp dụng đúng cho hầu hết các hoạt động học và dạy trên thực tế.

Cấu trúc bài giảng TOÁN

Trong mô hình thiết kế của chúng tôi, mỗi bài giảng TOÁN sẽ bao gồm một hoặc một vài hoạt động học và dạy của giáo viên được sắp xếp theo một thứ tự nhất định.

Sơ đồ tổng quát của một bài giảng toán có dạng như sau:

Để thực hiện bài học này giáo viên sẽ lần lượt thực hiện các hoạt động đã được lên kế hoạch trước của mình.

Chú ý: Mô hình bài giảng trên không chỉ đúng với môn TOÁN mà sẽ đúng với mọi môn học.

Mô hình bài giảng TOÁN trong phần mềm DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5

Trong bộ phần mềm DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5 lần đầu tiên đã đưa ra mô hình bài giảng Toán như đã trình bày trong các phần trên.

Để truy nhập vào mô hình bài giảng này cần vào chức năng HỌC - DẠY theo bài học của các phần mềm này. Sau đây là màn hình của chức năng này của phần mềm DẠY TOÁN 1.

Trong màn hình này người dùng (giáo viên) sẽ được tiếp cận với từng tiết học của sách giáo khoa môn Toán.

Ví dụ hình ảnh sau là nội dung các bài học thuộc Chương 4, sách giáo khoa TOÁN 1 do nhà xuất bản giáo dục ấn hành.

Mỗi tiết học thực chất đã được thiết kế và đóng gói trong một bài giảng TOÁN theo đúng mô hình đã trình bày ở trên. Để thực hiện một bài giảng toán cụ thể hãy nháy chuột lên dòng bài học tương ứng trong màn hình trên. Cửa sổ thực hiện một tiết học, hay một bài giảng cụ thể xuất hiện có dạng sau:

Mỗi bài giảng (hay bài học) sẽ bao gồm một số nội dung học tập. Mỗi nội dung chính là một Hoạt động DẠY và HỌCđã được trình bày trong phần trên của bài viết này.

Mỗi hoạt động dạy và học sẽ tương ứng với một chủ đề kiến thức cụ thể của chương trình, cùng với một hoặc một vài kiểu mô phỏng kiến thức này trên màn hình và tương ứng là một bộ dữ liệu được sinh tự động bởi phần mềm.

Danh sách các hoạt động này được sắp xếp có thứ tự trên màn hình và mặc định giáo viên sẽ lần lượt thực hiện các hoạt động này trên lớp.

Để thực hiện một hoạt động cụ thể chỉ cần nháy đúp chuột lên dòng tương ứng.

Dưới đây là màn hình thể hiện hoạt động So sánh hai số trong phạm vi 10, được mô phỏnh bởi cách so sánh bằng hình ảnh.

Chú ý quan trọng:

Mỗi bài giảng như vậy sẽ tương ứng 1-1 với một File trên đĩa. Tệp này có dạng *.math là tệp có khuôn dạng đặc biệt mà chúng tôi gọi là math file. Các math file này được lưu trữ trong thư mục nằm trong thư mục gốc của phần mềm.

Bài giảng điện tử đã sẵn sàng?

Như vậy với bộ phần mềm DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5 các giáo viên đã có sẵn tất cả các bài giảng toán tương ứng với tất cả các tiết học của bộ sác giáo khoa môn TOÁN. Toàn bộ các bài giảng sẽ bao gồm:

- 134 bài giảng cho TOÁN 1.

- 168 bài giảng cho TOÁN 2.

- 169 bài giảng cho TOÁN 3.

- 175 bài giảng cho TOÁN 4.

- 171 bài giảng cho TOÁN 5.

Tổng số là 817 bài giảng đã được thiết lập.

Như vậy bộ phần mềm DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5 đã lần đầu tiên đưa ra mô hình bài giảng điện tử như những tệp math file. Các tệp này rất nhỏ, gọn, có thể sao chép, di chuyển nhanh chóng từ máy tính này sang máy tính khác. Toàn bộ các tiết học của chương trình môn TOÁN bậc tiểu học đã được mô phỏng thành những bài giảng hoàn chỉnh. Hy vọng bộ phần mềm mới DẠY TOÁN 1, 2, 3, 4, 5 sẽ là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho các nhà trường tiểu học của Việt Nam.

URL của bài viết này::http://www.schoolnet.vn/modules.php?name=LearningMath&file=article&sid=2685

© Cong ty Cong Nghe Tin hoc Nha truong contact: sales@schoolnet.vn