6. Biểu thức và tính giá trị biểu thức toán học

Ở bậc Tiểu học, song song với việc học tính toán các phép tính cộng, trừ, nhân, chia các số, học sinh bắt đầu từ lớp 3 sẽ được làm quen với khái niệm biểu thức toán học và cách tính giá trị của biểu thức toán học.

Biểu thức toán học là một khái niệm quan trọng, cơ sở và trung tâm của toàn bộ nền tảng khoa học tư duy Toán học. Bắt đầu từ lớp 3, HS sẽ được làm quen với các “biểu thức” toán học cơ bản với các phép toán cộng, trừ, nhân, chia xen kẽ giữa các số trong biểu thức. Bài học đầu tiên là học cách tính giá trị biểu thức tuần tự ghép nối các phép tính từ trái qua phải. Tiếp theo là học cách tính đúng trong trường hợp có các phép tính cộng, trừ, nhân, chia xen kẽ. Cuối cùng là học cách tính một biểu thức bất kỳ với các phép toán và các ngoặc.

Màn hình này mô phỏng các bài học về biểu thức và tính giá trị biểu thức. HS sẽ được học để tiến hành từng bước qui trình tính toán biểu thức trên màn hình.

HS được làm quen với các biểu thức chứa chữ. Khái niệm biến, tham số chưa được định nghĩa nhưng HS được làm quen với các biểu thức chứa các ký hiệu như x, y, z. Sau khi thay thế các giá trị cụ thể của các tham số, biểu thức trở thành một biểu thức bình thường và được tính toán theo cách đã học. Màn hình trên là một mô phỏng việc tính giá trị biểu thức chứa chữ với 1 chữ.

Đây là màn hình tính giá trị biểu thức chứa 3 chữ.

7. Giải toán có lời văn

Giải toán có lời văn là một mảng kiến thức quan trọng của chương trình môn Toán bậc tiểu học. Đó là các dạng toán được mô tả bằng lời văn, bằng các câu chữ. Đối với lứa tuổi tiểu học khi các bạn nhỏ đang được bắt đầu làm quen với bảng chữ cái, khi mà tư duy ngôn ngữ mới được bắt đầu hình thành thì việc đưa vào tư duy suy luận logic toán học bằng lời văn là một công việc khó khăn.

Các dạng toán có lời văn được mô phỏng bao gồm: các bài toán có thể giải bằng 1 phép tính, bằng 2 phép tính; bài toán rút về đơn vị; bài toán dùng tỷ số phần trăm giữa hai số, bài toán tìm 2 số; bài toán liên quan đến chuyển động đều của các vật.

Một trong những đặc điểm quan trọng của việc mô phỏng các dạng toán có lời văn là tất cả các mẫu bài toán đều được nhập trước vào phần mềm. Nhiệm vụ của bài toán mô phỏng là phần mềm sẽ tự động sinh bộ dữ liệu cho mỗi dạng toán cụ thể đã nhập sao cho vừa hợp lý thực tế vừa đảm bảo nằm trong phạm vi kiến thức số của chương trình. Đây là một trong những vị trí khó nhất của việc mô phỏng các dạng toán này trên máy tính.

Đây là mô phỏng dạng toán có lời văn đơn giản nhất: giải toán bằng 1 phép tính. Mô hình này mô phỏng có các hình vẽ hỗ trợ việc nhận biết bài toán cho HS.

Mô hình giải toán bằng một phép tính. Phần mềm sẽ tự động sinh các dạng toán và dữ liệu, tuy vậy GV được quyền thay đổi dữ liệu của bài toán.

Đây là màn hình của dạng toán giải bài toán bằng hai phép tính. Với dạng toán này, HS cần nhận biết và thực hiện hai phép tính mới đi đến kết quả cần tính toán.

Mô hình dạng toán giải bằng cách rút về đơn vị được mô tả trên máy tính. Bài toán rút về đơn vị là một dạng toán đặc biệt của bài toán giải bằng hai phép tính.

Đây là một biến thể khó của bài toán dạng toán rút về đơn vị.

Đây là mô phỏng của bài toán tìm hai số khi biết tổng và hiệu giữa chúng.

Còn đây là dạng toán tìm hai số khi biết hiệu và tỷ số giữa chúng.

Dạng toán có lời văn liên quan đến chuyển động là phạm vi kiến thức quan trọng dành cho HS lớp 5. Màn hình trên mô tả dạng toán chuyển động, bài toán tính thời gian chuyển động.

Đây là mô phỏng của bài toán chuyển động, dạng toán tính quãng đường.

Các bài viết khác:

Mô hình và mô phỏng học và dạy môn Toán bậc Tiểu học: Phần I

Mô hình và mô phỏng học và dạy môn Toán bậc Tiểu học: Phần II

Mô hình và mô phỏng học và dạy môn Toán bậc Tiểu học: Phần IV

Mô hình và mô phỏng học và dạy môn Toán bậc Tiểu học: Phần V

School@net