Có lẽ, lý do để cuộc họp giao ban này tái xuất hiện sau một thời gian vắng bóng là vì dư luận đang nóng lên vấn đề học sinh (HS) bỏ học và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ GD - ĐT Nguyễn Thiện Nhân phải đích thân lên tiếng. Giọng ông thường trùng xuống khi diễn giãi về tình trạng này và thể hiện một sự đau xót khó giấu. Tuy nhiên, ông không trả lời được bất kỳ câu hỏi của nhà báo nào vì phải ra sân bay gấp để đi dự cuộc họp Hội nghị các Bộ trưởng ASEAN tại Malaysia.

Rất nhiều câu hỏi được các nhà báo đặt ra sau đó cho những người có trách nhiệm của Bộ GD- ĐT. Phần trả lời luôn là những lời khẳng định đi khẳng định lại rằng HS bỏ học không phải là chuyện đột biến, số HS bỏ học năm nào cũng vậy và những năm trước thậm chí còn cao hơn.

Tự tương mâu thuẫn

Một trong những lý do dẫn đến hiện tượng HS bỏ học được ngành nhìn nhận là do các em có học lực quá kém, không được lên lớp dẫn đến chán nản nên bỏ học. Số lượng HS yếu kém năm học 2006-2007 cũng được nhìn nhận là cao hơn hẳn mọi năm.

Thế nhưng, những con số thống kê mà Bộ GD- ĐT công bố lại nói lên một điều rất mâu thuẫn rằng: Khi số lượng HS yếu kém tăng lên, đồng thời là quyết tâm siết chặt lại số HS không được ngồi sai lớp của ngành, nhưng số HS bỏ học lại giảm đi so với những năm trước.

Ví dụ: Số HS hai cấp THCS và THPT bỏ học của học kỳ 1 năm học 2007-2008 so với năm học 2003-2004 đã giảm đáng kể (từ 6,29% xuống còn 1,2%).

Ngay tại năm học 2006-2007, năm đầu triển khai cuộc vận động "Hai không", số HS bỏ học cả nước là 186 nghìn, giảm rất nhiều so với con số hơn 600 nghìn HS bỏ học của năm học 2005-2006 (từ 6,59% xuống còn 2%).

"Năm đầu thực hiện "Hai không" đã kéo tỷ lệ HS bỏ học giảm xuống đáng kể" - Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khẳng định.

Quả thật, các con số HS bỏ học tính từ năm học 2002-2003 đến nay, năm nào cũng ở ngưỡng trên dưới nửa triệu HS. Thế nên, con số hết học kỳ một năm học 2007- 2008 mà "chỉ có" trên 150 nghìn HS bỏ học thì có vẻ như chưa "ăn thua" gì và được ngành đánh giá là "cuối năm học và trong hè có thể có thêm một số HS bỏ học song sẽ không có đột biến!"

Phóng viên... "không thoả mãn"

Nếu như trong thời kỳ đầu khi ngành giáo dục vừa thực hiện "Hai không", số lượng HS yếu kém tăng được xem là niềm tự hào của ngành vì đó là biểu hiện rõ rệt của việc siết chặt kỷ cương dạy và học để dần dẫn đến thực chất hơn, thì đến thời điểm này, có vẻ như điều đó đã thực sự trở thành "gánh nặng" lớn cho ngành.

Loanh quanh trong những lý giải, thực sự những người có trách nhiệm trả lời trong cuộc họp báo này đã khiến phóng viên khó mà...bình tĩnh!

Một PV đã hỏi Bộ GD- ĐT rất kỹ càng rằng: Khi phân tích về các nguyên nhân HS bỏ học, chúng tôi đã không thấy có nguyên nhân nào thuộc về chủ quan, tất cả chỉ là các nguyên nhân khách quan, không thuộc về trách nhiệm của Bộ. Có vẻ như Bộ chưa nghiêm túc nhìn nhận. Vì thế, các giải pháp đề ra đều rất chung chung và có thực hiện được hay không cũng đều chỉ thuộc về... người khác!

Câu hỏi này chỉ nhận được sự trả lời rất chung chung, đại khái chỉ là sự phủ nhận không phải là như vậy!

Hay có PV đã đặt câu hỏi: Một trong những nguyên nhân HS bỏ học, theo phân tích của nguyên Vụ trưởng Vụ Tiểu học Nguyễn Kế Hào là do chương trình quá tải?

Câu hỏi này đã nhận được sự trả lời là chương trình có quá tải hay không thì còn phải... xem xét. Kết thúc năm học này, các nhà khoa học, giáo dục sẽ cùng ngồi và xem xét, nếu thực sự có quá tải như báo chí đã phản ánh thì sẽ... giảm tải!

Một PV khác thì đặt vấn đề: Liên tục trong 6 năm, năm nào ngành cũng có số HS bỏ học lên đến 500 - 600 nghìn HS. Để HS bỏ học liên miên như vậy mà đến bây giờ ngành mới có một cuộc họp bàn ra giải pháp?

Hay một PV gay gắt "ép" Bộ: Nếu Bộ khẳng định là số HS bỏ học năm nay giảm hơn mọi năm thì Bộ có... dám ký cam kết rằng HS bỏ học năm nay sẽ không bằng những năm trước không?

Đó đều là những câu hỏi không nhận được sự trả lời.

Không khí chỉ dịu đi khi Thứ trưởng Bộ GD- ĐT Nguyễn Vinh Hiển ngậm ngùi kết luận rằng: Tuy số lượng HS bỏ học không có gì là đột biến nhưng mỗi HS bỏ học là một nỗi đau của ngành. Bộ sẽ cố gắng đến cùng để không HS nào bỏ học.

Mai Minh

School@net (Theo http://www11.dantri.com.vn/giaoduc-khuyenhoc/Mot-cuoc-hop-ba)