Chỉ sửa được cái tiểu tiết

. Ông đánh giá như thế nào về SGK của các cấp học hiện nay?

+ Tôi thấy quá băn khoăn về chương trình và SGK ở bậc phổ thông. Tôi đã mua toàn bộ SGK sinh học của các nước tôi có dịp đi qua và tôi rất buồn khi thấy chương trình môn sinh học của ta chả giống ai. Tất cả SGK của mỗi nước đều theo một chương trình thống nhất của nước đó nhưng có nhiều bộ SGK với cách trình bày mỗi sách mỗi khác. Trong khi đó, Luật Giáo dục của ta quy định chỉ có một bộ SGK do Bộ GD&ĐT tổ chức biên soạn.

Theo chỉ đạo của Bộ, chúng tôi được thẩm định về chương trình SGK môn sinh học, song chỉ có thể sửa chữa các chỗ không chính xác, các hình vẽ không hợp lý... Nghĩa là chỉ sửa được cái tiểu tiết, còn linh hồn là chương trình giảng dạy sinh học thì không được động chạm đến.

. Vậy theo ông không thể sửa mà cần phải biên soạn một chương trình SGK mới?

+ Thay chương trình và thay sách lúc này là rất khó vì chúng ta đã chi quá nhiều tiền và mất nhiều công sức để “cuốn chiếu” mỗi năm học một bộ SGK theo từng lớp học. Nhưng dù như thế nào cũng không thể không bắt tay ngay vào việc biên soạn một chương trình mới mà mọi người có thể yên tâm coi là đúng chuẩn. Chương trình này có thể sử dụng ổn định, lâu dài trong nhiều năm và không chênh lệch nhiều so với các nước trên thế giới.

Một tháng là quá gấp

. Đánh giá chương trình SGK từ lớp 1 đến 12 trong thời gian một tháng liệu có quá gấp gáp?

+ Bộ GD&ĐT yêu cầu tham gia đánh giá cả chương trình lẫn SGK từ lớp 1 đến lớp 12 nhưng trong thời hạn bắt buộc phải hoàn thành là chưa đầy... một tháng. Không nhận lời thì tỏ ra thiếu thiện chí mà nhận lời thì có người cho là... điên! Cuối cùng vẫn phải cố gắng làm một cách vội vã nên khó có được hiệu quả đích thực.

Để làm cho kịp, các hội khoa học chuyên ngành sẽ phải sử dụng phương pháp chuyên gia, nghĩa là chọn ra các nhà khoa học tiêu biểu thuộc các chuyên môn có liên quan đến nội dung chương trình SGK rồi chia nhau nhận xét, sau đó tổng kết lại gửi lên liên hiệp hội.

Tôi thật sự không sao hiểu nổi vì sao một chuyện quan trọng như vậy mà lại phải hoàn thành trong thời hạn không đầy một tháng.

. Bộ đánh giá lại chất lượng SGK, còn chất lượng giáo viên theo ông cần được nâng chuẩn?

+ Tôi xem các cuốn SGK mà tôi sưu tầm được về môn sinh học của nhiều nước (khoảng 50 cuốn), tôi thấy giáo viên của chúng ta nếu cố gắng đều có thể dạy được. Nên học hỏi Trung Quốc trong việc bồi dưỡng giáo viên. Họ chọn ra những giáo viên thật giỏi và làm các bài giảng mẫu, in thành đĩa VCD cho mỗi môn, mỗi lớp. Ai kém lắm mà xem đi xem lại các bài giảng mẫu này đều có thể dạy tốt đến mức chấp nhận được. Còn ở ta, kiểu tập trung bồi dưỡng vài tuần trong hè thật là quá tốn kém, quá vất vả mà hiệu quả chả được là bao.

Đào tạo bộ óc chứ không phải tủ sách

. Theo ông, Bộ GD&ĐT nên chọn việc gì làm trọng tâm để vực dậy chất lượng giáo dục?

+ Việc làm đầu tiên, quan trọng nhất và cũng cần thận trọng nhất lúc này là rà soát lại chương trình giáo dục phổ thông, có so sánh nghiêm túc với chương trình ở các nước trên thế giới và theo tinh thần của thời đại Internet (mọi kiến thức chi tiết, cụ thể và biến đổi theo thời gian đều có thể dễ dàng tìm được trên Internet). Mục tiêu của chúng ta là đào tạo những bộ óc chứ không phải đào tạo những tủ sách.

Học sinh và thầy giáo chúng ta đủ tư chất để dạy và học không thua kém gì mặt bằng giáo dục phổ thông của các nước trên thế giới. Chúng ta phải có một bộ chương trình hoàn chỉnh đến mức tối đa và có thể yên tâm sử dụng trong nhiều năm. Trong khi chờ có một chương trình mới như vậy, có thể dùng tạm bộ sách hiện hành với sự chọn lọc, bổ sung của giáo viên.

. Xin cảm ơn giáo sư.

School@net (Theo http://tintuconline.vietnamnet.vn/vn/xahoi/191077/)