Theo thiết kế của phần mềm phiên bản iQB Cat dành cho các giáo viên trong nhà trường với mục đích có thể thiết lập cho riêng mình các CSDL ngân hàng câu hỏi và quản lý đề kiểm tra trắc nghiệm hoặc tự luận phục vụ việc giảng dạy trên lớp của mình.

Bài viết này mô tả các tính năng mới của phiên bản iQB Cat 3.0 Basic so với phiên bản trước đây.

1. Người dùng iQB Cat 3.0 Basic bây giờ đã có đủ tất cả các chức năng nhập liệu và điều chỉnh mọi loại câu hỏi có trong CSDL ngân hàng câu hỏi.

Trong iQB Cat 2.0 Basic, người dùng đã bị các hạn chế sau khi nhập dữ liệu câu hỏi vào CSDL:

- Không cho phép thực hiện thực hiện lệnh nhập, điều chỉnh câu hỏi chi tiết. Do vậy trên thực tế người dùng không thể sửa được nội dung câu hỏi sau khi đã nhập. Muốn sửa câu hỏi đã nhập trước đó, người dùng cần có bản quyền Đầy đủ của phần mềm iQB Cat.

- Người dùng chỉ được phép thực hiện lệnh Nhập câu hỏi nhanh theo nhóm, điều này có nghĩa không thê nhập được câu hỏi dài, phức hợp.

Tất cả các hạn chế trên đây nay đã được gỡ bỏ hoàn toàn trong phiên bản mới iQB Cat 3.0 Basic. Với phiên bản mới 3.0, chỉ cần bản quyền Cơ sở (Basic) người dùng đã có thể thực hiện được lệnh nhập và điều chỉnh câu hỏi chi tiết và do đó được quyền nhập tất cả các loại câu hỏi (ngắn hoặc dài) và được quyền xem, sửa mọi câu hỏi đã nhập trước đó.

2. Phiên bản mới đã cho phép giáo viên làm việc trực tiếp với mẫu đề kiểm tra và khởi tạo nhanh đề kiểm tra từ mẫu đề cho truớc.

Trong iQB Cat 2.0 Basic, người dùng với bản quyền đầy đủ của iQB Cat mới thực hiện được các lệnh liên quan đến mẫu đề kiểm tra như tạo mẫu đề kiểm tra và sinh đề kiểm tra theo mẫu. Nay trong iQB Cat 3.0, qui định trên đã được gỡ bỏ: người dùng bản quyền cơ bản đã có đủ tất cả các quyền đối với mẫu đề kiểm tra.

Hơn nữa, trong iQB Cat 3.0, đã bổ sung thêm 1 chức năng mới rất đặc biệt, đó là lệnh Khởi tạo đề kiểm tra nhanh.

Mục đích chính của lệnh này là giúp người dùng khởi tạo rất nhanh các đề kiểm tra từ mẫu đề kiểm tra. Điểm đặc biệt của lệnh này là từ một mẫu đề có sẵn, người dùng sẽ được phép khởi tạo liên tục, liên tục các đề kiểm tra cho đến khi ưng ý thì thôi.

Tại bước đầu tiên cần chọn một mẫu đề có sẵn trong CSDL. Như vậy để thực hiện được lệnh này cần tạo ra tối thiểu một Mẫu đề kiểm tra.

Tiếp theo chúng ta sẽ vào màn hình rất quan trọng, đó là màn hình cho phép khởi tạo đề kiểm tra theo mẫu đã chọn. Việc khởi tạo có thể thực hiện nhiều lần.

Trong cửa sổ dưới đây, nhấn nút Khởi tạo để tiến hành việc sinh tự động đề kiểm tra.

Sau khi sinh xong một đề kiểm tra, màn hình sẽ có dạng như hình dưới đây. Để xem đề này hãy nháy nút Xem đề KT.

Nếu thấy không ưng ý với đề đã tạo, lại nháy vào nút Khởi tạo một lần nữa. Quá trình khởi tạo lại tiếp tục và ta lại xem trước nội dung của đề đã tạo bởi nút Xem đề KT.

Quá trình trên có thể lặp lại nhiều lần tùy ý. Khi đã đồng ý với phương án hãy nháy nút Kết thúc.

Bây giờ cửa sổ dạng sau xuất hiện yêu cầu nhập tên tệp đề kiểm tra muốn ghi vào đĩa. Nhập thư mục lưu đề kiểm tra này và nháy nút Đồng ý để kết thúc lệnh.

3. Phiên bản mới cho phép hoán vị hoặc cố định các phương án trả lời bên trong một câu hỏi trắc nghiệm.

Một phiên bản mới 3.0, mô hình câu hỏi trắc nghiệm đã có một nâng cấp đáng kể, đó là các phương án trả lời trong kiểu câu hỏi dạng Q2 (nội dung và đáp án lưu riêng biệt) đã có thêm 1 lựa chọn có cho phép xáo trộn hay không trong câu hỏi này.

Tính năng mở rộng này có rất nhiều ứng dụng trên thực tế. Ví dụ các phương án trả lời kiểu “Cả 3 phương án A, B, C đều đúng” bắt buộc không được phép xáo trộn trong một câu hỏi trắc nghiệm.

Mặc định, các phưong án trả lời của câu hỏi trắc nghiệm đều được gán thuộc tính “được phép thay đổi vị trí”.

Một phát triển nữa là giờ đây các câu hỏi dài đã có thêm lựa chọn cho phép hoán đổi vị trí các câu hỏi phụ trong quá trình trộn đề kiểm tra.

Với các tính năng mới trên, việc xáo trộn câu hỏi trong đề kiểm tra trong phiên bản mới iQB 3.0 sẽ có nhiều cải tiến quan trọng đáp ứng nhu cầu thực tế khi trộn đề kiểm tra.

4. Mở rộng cách sinh đề kiểm tra từ Sơ đồ Test cho phép mở rộng nhiều khả năng tạo đề kiểm tra linh hoạt và mềm dẻo hơn các phiên bản trước đây.

Một mở rộng đáng kể nữa của phiên bản mới iQB 3.0 là cải tiến cách sinh đề kiểm tra từ Ngân hàng câu hỏi dựa trên các tham số của Sơ đồ Test. Cải tiến này sẽ mang lại sự mềm dẻo linh hoạt thực sự cho quá trình khởi tạo đề kiểm tra, tăng cường tính khả thi của việc sinh đề và phù hợp hơn với thực tế các nhà trường Việt Nam.

Trong mô hình cũ (iQB 2.0 trở về trước), mỗi câu hỏi của Sơ đồ Test sẽ bao gồm 5 tham số sau:

1. Phân loại: Ngắn hay dài (phức tạp).

2. Kiểu câu hỏi: Tự luận hay trắc nghiệm.

3. Thuộc chủ đề kiến thức nào.

4. Hình thức: Lý thuyết hay bài tập.

5. Mức độ: khó, trung bình hay dễ.

Trong màn hình thể hiện Sơ đồ Test, ta sẽ nhìn thấy rõ 5 cột thông tinh chính của mỗi câu hỏi. Cột Số lượng sẽ cho ta biết số lượng câu hỏi hiện có trong CSDL tương ứng với câu hỏi này.

Trong phiên bản mới iQB 3.0, quá trình sinh đề kiểm tra từ Sơ đồ Test đã được cải tiến và nâng cấp như sau:

- 3 thông số đầu tiên là bắt buộc cho mọi Sơ đồ Test.

- Hai thông số sau trong phiên bản mới có thể bỏ qua.

Như vậy qui trình khởi tạo đề kiểm tra trong phiên bản mới iQB 3.0 mềm dẻo hơn so với các phiên bản trước đây, đồng thời phần mềm đã viết mới một module nhỏ cho phép kiểm tra chính xác khả năng sinh tự động đề kiểm tra từ Sơ đồ Test.

Cải tiến tuy nhỏ này đã thực sự mang lại cho phần mềm một sức mạnh hoàn toàn mới. Việc khởi tạo đề kiểm tra trong phiên bản mới iQB 3.0 trở nên rất mềm dẻo và linh hoạt.

5. Chức năng hoàn toàn mới “kiểm tra thử” cho phép HS và GV tiến hành kiểm tra trình độ học sinh theo ý muốn của mình một cách hợp lý nhất.

Chức năng Kiểm tra thử cho phép HS làm bài kiểm tra lấy dữ liệu trực tiếp từ CSDL ngân hàng câu hỏi. Chức năng này có ý nghĩa như sau:

- HS có thể kiểm tra kiến thức mà không cần khởi tạo đề kiểm tra.

- Việc kiểm tra có thể tiến hành theo các phạm vi kiến thức tùy chọn, đáp ứng tối đa nhu cầu kiểm tra kiến thức trên thực tế.

6. Nhóm câu hỏi trong đề kiểm tra là một khái niệm hoàn toàn mới cho phép mở rộng mô hình đề kiểm tra đáp ứng tối đa yêu cầu kiểm tra trên thực tế.

Trong mô hình cũ iQB 2.0, không có khái niệm nhóm câu hỏi của đề kiểm tra. Trong mỗi Test File, các câu hỏi có vai trò ngang nhau. Khi xáo trộn, mọi câu hỏi đều có thể bị xáo trộn đi bất cứ vị trí nào. Mô hình này không thích hợp nếu người dùng muốn phân loại các câu hỏi thành từng nhóm ví dụ phần lý thuyết, phần bài tập, phần tự luận phần trắc nghiệm, và các câu hỏi trong các nhóm khác nhau không được phép hoán đổi vị trí cho nhau.

Nhược điểm này đã được khắc phục trong phiên bản mới 3.0. Giờ đây người dùng có thể phân loại được câu hỏi bằng cách nhóm chúng lại theo từng nhóm. Các câu hỏi chỉ được phép xáo trộn thứ tự bên trong từng nhóm.

Mặc định khi khởi tạo một đề kiểm tra sẽ chỉ có 1 nhóm câu hỏi. Đó chính là mô hình cũ của đề kiểm tra.

Việc nhập, điều chỉnh nhóm câu hỏi được thực hiện bởi lệnh Thay đổi thông tin đề kiểm tra từ thực đơn Đề kiểm tra.

7. Một tính năng đặc biệt mới nữa của phần mềm: cho phép tự động nhận biết và chuyển nhập đồng thời nhiều câu hỏi từ một DOC file vào CSDL hoặc đề kiểm tra hiện thời.

Đây là tính năng rất mạnh và đặc biệt mới của phiên bản iQB 3.0 và đã được đưa ngay vào iQB Cat 3.0 Basic. Có thể tóm tắt chức năng này như sau:

- Nếu người dùng đã nhập trước câu hỏi trong các tệp văn bản dạng DOC hoặc DOCX thì bây giờ phần mềm sẽ có khả năng tự động nhận biết và chuyển nhập tất cả các câu hỏi này vào CSDL một cách tự động hoàn toàn.

- Để phần mềm tự động nhận biết, người dùng cần bổ sung một số ký tự đặc biệt vào các vị trí đánh dấu trong tệp văn bản để phần mềm có thể tự động nhận biết. Trong số các vùng dữ liệu đặc biệt này có 3 vùng thông tin quan trọng:

1. Vùng thông tin bắt đầu nội dung một câu hỏi.

2. Vùng thông tin bắt đầu vùng các phương án trả lời.

3. Thông tin về phương án đúng.

Ngoài ra còn có 1 ký tự nữa xác định phương án trả lời là cố định hay không khi xáo trộn câu hỏi.

Toàn bộ các ký tự nhận biết đặc biệt này được nhập từ lệnh Lựa chọn của phần mềm.

Dưới đây là màn hình lệnh Hệ thống --> Lựa chọn, TAB thông tin Chuyển nhập câu hỏi, cho phép nhập các ký tự nhận biết các vùng câu hỏi của tệp văn bản.

Giao diện của lệnh chuyển nhập câu hỏi từ văn bản WORD vào CSDL hiện thời có dạng như hình sau:

8. Phiên bản mới cho phép người dùng xuất trực tiếp một đề kiểm tra hoặc toàn bộ câu hỏi trong CSDL ra tệp văn bản dạng DOC rất thuận tiện.

Với việc nâng cấp đồng bộ được thực hiện trong toàn bộ các lệnh Print Preview của phần mềm. Trong màn hình Print Preview nút lệnh sẽ cho phép xuất dữ liệu trên màn hình dưới dạng các tệp DOC, DOCX hoặc RTF.

9. Phần mềm iQB 3.0 giờ đây đã cho phép xáo trộn câu hỏi của tất cả các loại Test File không phân biệt là đề Gốc hay Chính thức.

Trong phiên bản trước đây, lệnh xáo trộn đề kiểm tra để tạo ra các đề tương đương chỉ cho phép thực hiện với các đề GỐC. Nhưng từ nay hạn chế này đã được dỡ bỏ. Phần mềm đã được phép xáo trộn mọi đề kiểm tra không phân biệt GỐC hay CHÍNH THỨC.

10. Tính năng kiểm tra lỗi logic câu hỏi sẽ hỗ trợ tối đa cho giáo viên trong quá trình nhập dữ liệu.

Trong cửa sổ nhập, điều chỉnh trực tiếp câu hỏi ta sẽ nhìn thấy 1 nút lệnh mới: Kiểm tra logic. Đây chính là chức năng mới cho phép người dùng kiểm tra tại chỗ các lỗi logic câu hỏi trong quá trình nhập dữ liệu. Người dùng sẽ có cơ hội rất nhanh chóng xác định các câu hỏi đã nhập không chính xác và cũng rất nhanh có thể sửa các lỗi này.

Chức năng mới này hy vọng sẽ rất hữu ích cho các giáo viên và nhà trường khi nhập dữ liệu cho Ngân hàng câu hỏi.

11. Phiên bản mới đã bổ sung thêm 1 tính năng rất quan trọng: cho phép giáo viên có thể khởi tạo nhanh các mẫu CSDL câu hỏi của tất cả các môn học có trong chương trình THCS và THPT.

Để giúp GV đỡ mất công nhập ma trận kiến thức cho các môn học, trong phiên bản mới, chúng tôi đã nhập trước một bộ CSDL mẫu toàn bộ các môn học chính thức trong nhà trường phổ thông các cấp THCS và THPT. Toàn bộ các môn học sau đây đã được nhập sẵn Ma trận kiến thức:

- Toán

- Vật lý

- Hóa học

- Sinh học

- Ngữ văn

- Lịch sử

- Địa lý

- Anh văn

- Công nghê

- Giáo dục công dân

- Tin học

Để có thể nạp nhanh các dữ liệu này trong cửa sổ lệnh Khởi tạo CSDL mới hãy nháy nút Tự động tạo kỹ năng và chủ đề kiến thức và thực hiện các bước tiếp theo như sơ đồ dưới đây.

12. Người dùng iQB Cat 3.0 Basic giờ đây đã có đủ toàn bộ tất cả các tính năng thống kê dữ liệu câu hỏi mà trong các phiên bản trước chỉ có trong phần mềm iQB Leo.

Toàn bộ các báo cáo thống kê dữ liệu trước đây được đặt trong phiên bản Leo nay đã được chuyển sang phần mềm Cat.

13. Bảng so sánh các tính năng phát triển mới của iQB Cat 3.0 Basic với các phiên bản trước đây.

Stt	Chức năng	iQB Cat 2.0 Basic Edition	iQB Cat 3.0 Basic Edition	iQB Cat 3.0 Full Edition	iQB Leo 3.0
1	Khởi tạo CSDL	--
2	Khởi tạo CSDL theo wizard tự động nhập kỹ năng và kiến thức	--
3	Nhập kỹ năng, ma trận kiến thức
4	Nhập câu hỏi chính	--
5	Điều chỉnh, sửa trực tiếp thông tin câu hỏi bất kỳ trong CSDL.	--
6	Nhập nhanh câu hỏi (Quick Input)
7	Nhập và điều chỉnh nhóm câu hỏi của Test File.	--
8	Nhập mẫu đề kiểm tra	--
9	Khởi tạo Test (mức không cần TST)
10	Khởi tạo Test thông qua TST	--
11	Chức năng khởi tạo đề kiểm tra nhanh theo mẫu đề kiểm tra.	--
12	Lệnh kiểm tra khả năng sinh đề kiểm tra từ Sơ đồ Test theo mô hình mới.	--
13	Nhập trực tiếp một Test File	--	--
14	Điều chỉnh, thay đổi thông tin chi tiết cho một Test File	--	--
15	Nhập câu hỏi tạm thời	--	--	--
16	Điều chỉnh kỹ năng và phạm vi kiến thức của câu hỏi (chính thức và tạm thời) đã nhập trong CSDL.	--	--	--
17	Import / Export Database	--	--	--
18	Quản trị người dùng	--	--	--
19	Kiểm tra Online chính thức	--	--	--
20	Kiểm tra Online không chính thức				--
21	Kiểm tra thử	--
22	Skin cho màn hình Test Online	--
23	Thống kê dữ liệu nhanh		--	--	--
24	Thống kê dữ liệu đầy đủ	--
25	Kiểm tra lỗi Logic	--	--
26	Số lượng câu hỏi được phép khởi tạo trong một Test File	200	200	200	200
27	Số lượng câu hỏi được phép nhập trong CSDL	unlimited	unlimited	unlimited	unlimited
28	Số lượng đề kiểm tra được phép mở	9	9	9	9
29	Trộn và xáo trộn câu hỏi Test
30	Xem thông tin Test File
31	Xem và sửa thông tin Test File
32	Chấm bài kiểm tra trực tiếp	--	--
33	Xem đề kiểm tra
34	In đề kiểm tra
35	In đáp án đề kiểm tra
36	In DS câu hỏi trong CSDL
37	Chuyển nhập câu hỏi trực tiếp từ DOC File vào CSDL.	--
38	Chuyển nhập câu hỏi từ DOC File vào Test hiện thời.	--
39	Ghi Test File ra DOC File	--
40	Kiểm tra lỗi logic câu hỏi ngay trong lệnh nhập, điều chỉnh câu hỏi.	--
41	Lệnh kiểm tra lỗi logic câu hỏi độc lập.	--	--	--
42	Đánh giá và tìm kiểm câu hỏi trong CSDL.	--	--	--
43	Điều chỉnh nhóm câu hỏi theo ma trận kiến thức.	--	--	--

School@net (Theo Bùi Việt Hà, Công ty công nghệ Tin học Nhà trư�)