I. iQB 1.0 có các chức năng chính gì ?

Bộ sản phẩm phần mềm iQB (intelligent Question Bank) có các chức năng chính sau đây:

1. Khởi tạo các CSDL ngân hàng câu hỏi

Mỗi CSDL Ngân hàng câu hỏi là một tệp (File) trên đĩa (có phần mở rộng mặc định iqb) là đối tượng chính và cơ bản nhất của bộ phần mềm iQB. Người dùng phần mềm có chức năng khởi tạo không hạn chế các CSDL này. Một khi đã được khởi tạo các tệp iqb này sẽ được phép sao chép, phân tán không hạn chế như một tài sản thông tin qui giá của các nhà trường và giáo viên. Tùy thuộc vào dữ liệu câu hỏi đã nhập mà các tệp này có thể chỉ có dung lượng một vài MB, nhưng cũng có thể rất lớn: hàng trăm MB, thậm chí là một vài GB.

Chú ý:

Tùy thuộc vào người khởi tạo, mỗi CSDL ngân hàng câu hỏi có một cấu trúc kiến thức riêng biệt và độc lập. Người kiến tạo CSDL ngân hàng câu hỏi chính là người phải xác định trước hết đối tượng, phạm vi kiến thức và mục đích chính của CSDL ngân hàng câu hỏi do mình tạo ra.

2. Nhập thông tin không hạn chế cho câu hỏi trong các CSDL ngân hàng câu hỏi đã được khởi tạo

Một khi CSDL ngân hàng đã được khởi tạo, các thông tham chiếu chính như Ma trận và phạm vi kiến thức, kỹ năng câu hỏi đã được nhập thì người sử dụng sẽ có quyền nhập không hạn chế các câu hỏi. Mỗi câu hỏi sẽ phải liên kết chặt chẽ với một phạm vi kiến thức lõi cụ thể và một kỹ năng cơ bản cụ thể.

Về nội dung, phần mềm iQB cho phép nhập rất đa dạng các loại câu hỏi khác nhau (trắc nghiệm, tự luận, ngắn, dài). Mô hình phân loại nội dung câu hỏi được phép nhập trong phần mềm iQB được mô tả trong sơ đồ dưới đây.

Như vậy chúng ta thấy phần mềm iQB hỗ trợ nhập 5 dạng câu hỏi lõi sau đây (3 dạng cho câu hỏi trắc nghiệm và 2 dạng cho câu hỏi tự luận).

3. Khởi tạo không hạn chế các đề kiểm tra

Nếu CSDL ngân hàng câu hỏi đã được nhập câu hỏi thì phần mềm sẽ có một chức năng rất quan trọng là cho phép khởi tạo không hạn chế các đề kiểm tra kiến thức học sinh dựa trên các câu hỏi đã được nhập. Mỗi đề kiểm tra (Test) sẽ bao gồm một số câu hỏi với mục đích kiểm tra kiến thức của học sinh theo các mục tiêu, mục đích đã được đặt ra cho việc kiểm tra này. Mỗi đề kiểm tra sẽ được định hướng cho một nhóm phạm vi kiến thức nhất định và kỹ năng làm bài nhất định của học sinh. Mỗi đề kiểm tra sẽ được lưu trữ trên các tệp (với phần mở rộng mặc định là iqt). Sau khi được khởi tạo các đề kiểm tra này sẽ có nội dung hoàn toàn độc lập với CSDL gốc, được phép sao chép từ máy tính này đến máy tính khác và được dùng để kiểm tra kiến thức học sinh theo nhiều kiểu và cách khác nhau.

Mô hình khởi tạo một đề kiểm tra được mô tả trong sơ đồ dưới đây.

Mô hình CSDL ngân hàng câu hỏi độc lập và mô hình đề kiểm tra độc lập là một trong những tính năng độc đáo và mạnh nhất của bộ phần mềm iQB. Với các tính năng này của iQB, các nhà trường, các giáo viên sẽ có một công cụ hữu hiệu và cơ hội lớn để tạo ra cho riêng mình các CSDL ngân hàng câu hỏi, các đề kiểm tra (tự luận hoặc trắc nghiệm) dùng để kiểm tra kiến thức học sinh và luyện thi theo mô hình mà Bộ Giáo dục & Đào tạo đang chuẩn bị tiến hành. CSDL ngân hàng câu hỏi và đề kiểm tra là các sản phẩm đầu ra của bộ phần mềm iQB đồng thời là những tài sản trí tuệ vô giá của các nhà trường và giáo viên.

Với tính năng khởi tạo đề kiểm tra này các giáo viên sẽ không phải mất công biên soạn các đề kiểm tra hàng ngày của mình một cách rất vất vả như chúng ta vẫn đang làm hiện nay. Sau khi đã nhập vừa đủ các câu hỏi vào CSDL, các giáo viên hãy thiết lập các loại mẫu đề kiểm tra 15 phút, 1 tiết hay kiểm tra học kỳ theo chương trình có sẵn và sau đó chỉ dùng vài nút bấm trên máy tính để có thể tạo cho mình các đề kiểm tra ưng ý. Hơn nữa với mô hình Mẫu đề kiểm tra của iQB Leo, các giáo viên sẽ có một công cụ rất hữu hiệu để tạo nhanh các đề kiểm tra tương đương nhau về kiến thức đảm bảo tính chính xác và chất lượng của các đề kiểm tra được khởi tạo.

4. In ấn các đề kiểm tra ra giấy dưới nhiều khuôn dạng khác nhau

Trong đa số các trường hợp khi nhà trường không có nhiều máy tính các đề kiểm tra sẽ được in ra giấy để học sinh được làm bài kiểm tra trên giấy theo kiểu cổ điển.

Phần mềm cho phép giáo viên xem và kiểm tra trước khi in chính thức đề kiểm tra ra giấy.

Phần mềm cũng cho phép in đề kiểm tra theo nhiều kiểu và mẫu khác nhau, ví dụ chỉ in câu hỏi, in câu hỏi kèm đáp án hoặc chỉ in các đáp án đúng.

5. Trộn câu hỏi và phương án trả lời của các đề kiểm tra để tạo ra các đề kiểm tra tương đương

Một chức năng rất quan trọng nữa của iQB là khả năng xáo trộn các câu hỏi trong đề kiểm tra và xáo trộn các phương án trả lời của từng câu hỏi. Với chức năng này từ một đề kiểm tra có sẵn, người dùng được phép khởi tạo thêm các đề kiểm tra khác bằng cách hoán vị thứ tự các câu hỏi và các phương án trả lời trong từng câu hỏi của đề kiểm tra. Cách làm này sẽ cho phép khởi tạo mới rất rất nhiều đề kiểm tra tuy khác nhau nhưng thực chất đều từ một đề kiểm tra duy nhất. Với chức năng này, giáo viên có thể tạo ra các đề kiểm tra khác nhau phát cho học sinh trong lớp nhưng với cùng một nội dung.

Tính năng này sẽ rất có ích khi tiến hành kiểm tra học sinh trực tuyến trên máy tính theo các đề kiểm tra đã khởi tạo.

6. Tiến hành kiểm tra trực tiếp trên máy tính đối với các đề kiểm tra trắc nghiệm

Cuối cùng là một chức năng rất đặc biệt của phần mềm iQB: chức năng thực hiện việc kiểm tra trực tiếp (Test Online) trên máy tính theo các đề kiểm tra trắc nghiệm.

Nếu đề kiểm tra đã khởi tạo bao gồm toàn các câu hỏi trắc nghiệm thì phần mềm sẽ cho phép học sinh làm bài kiểm tra ngay trên máy tính. Cách làm bài như vậy được gọi là Online Test hay Kiểm tra trực tuyến. Học sinh sẽ được xem và quan sát toàn bộ các câu hỏi của đề kiểm tra và làm bài bằng cách tích chuột vào các phương án đúng. Cách làm bài trên máy tính thật là đơn giản, thuận tiện.

Dưới đây là cửa sổ màn hình của lệnh kiểm tra trực tuyến của phần mềm iQB.

Một tính năng kiểm tra trực tuyến, các nhà trường sẽ có cơ hội tiến hành việc kiểm tra kiến thức học sinh hoàn toàn trên máy tính, trong các phòng máy kết nối mạng. Trường hợp phòng máy tính đã được kết nối mạng phần mềm cho phép tiến hành kiểm tra trực tuyến đồng thời nhiều học sinh trong các lớp học, khi làm bài bài xong phần mềm sẽ tự động chấm điểm và chuyển kết quả kiểm tra lên một tệp nằm trên máy chủ hoặc máy tính giáo viên. Giáo viên sẽ rất dễ dàng tổng hợp điểm của cả lớp học ngay trên máy tính của mình.

Trên đây chúng tôi đã mô tả các tính năng chính nhất của bộ phần mềm iQB. Với các tính năng này, các nhà trường sẽ có một bộ phần mềm với nhiều tính năng, chức năng đa dạng khác nhau phục vụ cho việc khởi tạo, lập và quản lý các ngân hàng CSDL câu hỏi và đề kiểm tra. Có thể nói bộ các phần mềm iQB sẽ tạo thành một giải pháp khá hữu hiệu và hoàn chỉnh cho các nhà trường phổ thông trong công việc này. Chúng tôi sẽ còn quay lại mô tả kỹ hơn về các giải pháp ứng dụng bộ phần mềm này trong các nhà trường.

Bùi Việt Hà